Παροιμίες της λαϊκής σοφίας για τον τσακωμό
 |
Οι τσακωμοί είναι μέρος του παιχνιδιού από μικρή ηλικία – η διαφωνία είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Η λαϊκή σοφία μας έχει περιγράψει πολύ γλαφυρά αυτόν τον τρόπο έκφρασης μέσα από τον παροιμιακό λόγο.
- Άμα δεν θέλει ο ένας οι δυο δεν τσακώνονται.
- Αν δεν πει ο ένας, αν δεν πει ο άλλος καυγάς δεν γίνεται.
- Βγάζουν τα μάτια τους σαν τα σκυλιά. ➤ Εκφράζει σφοδρό τσακωμό μεταξύ δύο ατόμων.
- Έγιναν από δυο χωριά χωριάτες.
- Έγιναν κολοβάχανα. ➤ Κολοβάχανα = παραφθορά ή σύνθετη λέξη από κολοβά (κολοβό, δηλ. κουτσουρεμένο) + άχανα (δηλ. μεγάλα άχυρα ή ακόμα και καρότσια/σέρνες σε κάποιες διαλέκτους). Η φράση χρησιμοποιείται για να δείξει ακαταστασία, σύγχυση ή διάλυση μιας κατάστασης.
- Έγιναν κουλουβάχατα. ➤ Η λέξη κουλουβάχατα φαίνεται να είναι λαϊκός σχηματισμός που προέρχεται από τη λέξη κουλούρα (κάτι κυκλικό, τυλιγμένο) + «βάχατα» (πιθανώς παραφθορά χωρίς συγκεκριμένο νόημα – καθαρά εκφραστικό).Εικονίζει πράγματα μπερδεμένα σαν κουλούρες: τίποτα στη θέση του, όλα μπλεγμένα.
- Έγιναν μαντάρα.
- Έγιναν Μπακαλόκοτουρλο. ➤Μπακαλό–: από τη λέξη μπακάλικο, δηλ. μικρό κατάστημα τροφίμων, που συχνά είναι μπερδεμένο, γεμάτο και ανοργάνωτο.–κότουρλο: πιθανό λογοπαίγνιο ή παραφθορά λέξεων όπως «κοτούλα», «τουρλού» (που σημαίνει «ανάμεικτο»), ή και επινόηση για λόγους ήχου και ύφους.
- Έγιναν μπάχαλο.➤ Η λέξη μπάχαλο προέρχεται από το τουρκικό bağla-boz ή bağla boz, που σήμαινε ανακατωμένος, μπερδεμένος.
- Έγιναν Σόδομα και Γόμορα.
- Έγινε γης Μαδιάμ.
- Η καλή κουβέντα σιδερένια πόρτα ανοίγει. ➤ Η ευγένεια και ο καλός λόγος αποφεύγουν τον καβγά.
- Η κοιλιά με τα άντερα μαλώνει, μα γρήγορα φιλιώνει.
- Κάθε καβγάς θέλει δυο.➤ Δεν υπάρχει σύγκρουση χωρίς συμμετοχή και από τις δύο πλευρές.
- Με όλα τα αγκάθια μάλωνε, τα ράσα να φοβάσαι.
- Μην ρίχνεις λάδι στη φωτιά.
- Μ' όλα τα αγκάθια μάλωνε κι από τις τσουκνίδες λείπε.
- Μύλος - χάρβαλος.
- Οι γύφτοι τα μαλώματα τάχουνε πανηγύρια.
- Όσα λύνονται με τα χέρια δεν χρειάζονται μαχαίρια.
- Όταν δυο βούβαλοι τσακώνονται στο βάλτο την πληρώνουν τα βατράχια.
- Όταν χτυπιούνται δύο αυγά το ένα από τα δυο θα σπάσει.
- Όταν χτυπιούνται δύο σταμνιά ένα από τα δυο θα σπάσει.
- Ποιος είδε τον θεό και δεν τον φοβήθηκε.
- Στα νύχια στέκω. ➤ Είμαι έτοιμη - έτοιμος για καβγά.
- Την ζωγραφική και τον καβγά, βλέπε τα από μακριά.
- Το κάθε ίσο δεν βαρεί. ➤ Το σωστό, δεν δημιουργεί φασαρία.
- Τρώγονται σαν τα κοκόρια.
- Τρώγονται σαν τον σκύλο με την γάτα.
- Φαλακρός και για χτένι καυγαδίζει.
- Φυρί φυρί το πάει για τσακωμό.
- Άμα δεν θέλει ο ένας οι δυο δεν τσακώνονται.
- Αν δεν πει ο ένας, αν δεν πει ο άλλος καυγάς δεν γίνεται.
- Βγάζουν τα μάτια τους σαν τα σκυλιά. ➤ Εκφράζει σφοδρό τσακωμό μεταξύ δύο ατόμων.
- Έγιναν από δυο χωριά χωριάτες.
- Έγιναν κολοβάχανα. ➤ Κολοβάχανα = παραφθορά ή σύνθετη λέξη από κολοβά (κολοβό, δηλ. κουτσουρεμένο) + άχανα (δηλ. μεγάλα άχυρα ή ακόμα και καρότσια/σέρνες σε κάποιες διαλέκτους). Η φράση χρησιμοποιείται για να δείξει ακαταστασία, σύγχυση ή διάλυση μιας κατάστασης.
- Έγιναν κουλουβάχατα. ➤ Η λέξη κουλουβάχατα φαίνεται να είναι λαϊκός σχηματισμός που προέρχεται από τη λέξη κουλούρα (κάτι κυκλικό, τυλιγμένο) + «βάχατα» (πιθανώς παραφθορά χωρίς συγκεκριμένο νόημα – καθαρά εκφραστικό).Εικονίζει πράγματα μπερδεμένα σαν κουλούρες: τίποτα στη θέση του, όλα μπλεγμένα.
- Έγιναν μαντάρα.
- Έγιναν Μπακαλόκοτουρλο. ➤Μπακαλό–: από τη λέξη μπακάλικο, δηλ. μικρό κατάστημα τροφίμων, που συχνά είναι μπερδεμένο, γεμάτο και ανοργάνωτο.–κότουρλο: πιθανό λογοπαίγνιο ή παραφθορά λέξεων όπως «κοτούλα», «τουρλού» (που σημαίνει «ανάμεικτο»), ή και επινόηση για λόγους ήχου και ύφους.
- Έγιναν μπάχαλο.➤ Η λέξη μπάχαλο προέρχεται από το τουρκικό bağla-boz ή bağla boz, που σήμαινε ανακατωμένος, μπερδεμένος.
- Έγιναν Σόδομα και Γόμορα.
- Έγινε γης Μαδιάμ.
- Η καλή κουβέντα σιδερένια πόρτα ανοίγει. ➤ Η ευγένεια και ο καλός λόγος αποφεύγουν τον καβγά.
- Η κοιλιά με τα άντερα μαλώνει, μα γρήγορα φιλιώνει.
- Κάθε καβγάς θέλει δυο.➤ Δεν υπάρχει σύγκρουση χωρίς συμμετοχή και από τις δύο πλευρές.
- Με όλα τα αγκάθια μάλωνε, τα ράσα να φοβάσαι.
- Μην ρίχνεις λάδι στη φωτιά.
- Μ' όλα τα αγκάθια μάλωνε κι από τις τσουκνίδες λείπε.
- Μύλος - χάρβαλος.
- Οι γύφτοι τα μαλώματα τάχουνε πανηγύρια.
- Όσα λύνονται με τα χέρια δεν χρειάζονται μαχαίρια.
- Όταν δυο βούβαλοι τσακώνονται στο βάλτο την πληρώνουν τα βατράχια.
- Όταν χτυπιούνται δύο αυγά το ένα από τα δυο θα σπάσει.
- Όταν χτυπιούνται δύο σταμνιά ένα από τα δυο θα σπάσει.
- Ποιος είδε τον θεό και δεν τον φοβήθηκε.
- Στα νύχια στέκω. ➤ Είμαι έτοιμη - έτοιμος για καβγά.
- Την ζωγραφική και τον καβγά, βλέπε τα από μακριά.
- Το κάθε ίσο δεν βαρεί. ➤ Το σωστό, δεν δημιουργεί φασαρία.
- Τρώγονται σαν τα κοκόρια.
- Τρώγονται σαν τον σκύλο με την γάτα.
- Φαλακρός και για χτένι καυγαδίζει.
- Φυρί φυρί το πάει για τσακωμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου