 |
| Ο Πλούταρχος γεννήθηκε λίγα χρόνια πριν το 50 μ.Χ. στη Χαιρώνεια της Βοιωτίας. Νέος βρέθηκε στην Αθήνα, όπου μαθήτευσε κοντά στον Πλατωνικό Αμμώνιο. |
Ο άνθρωπος αυτός, που χάρη στα ταξίδια του γνώρισε τόσο σπουδαίες πόλεις της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, προέκρινε την αφοσίωση προς την πατρίδα και επέλεξε να εγκατασταθεί μόνιμα εκεί. Σχετικά με αυτή την απόφασή του αναφέρει στο προοίμιο των βιογραφιών του Δημοσθένη και του Κικέρωνα, «Ζούμε σε μια μικρή πόλη και παραμένουμε σ' αυτήν από αγάπη, για να μη γίνει μικρότερη». Πιστός στην παράδοση που απαιτούσε από τον ενάρετο άνδρα να υπηρετήσει την πατρίδα του, ο Πλούταρχος άσκησε στη Χαιρώνεια ποικίλα δημόσια καθήκοντα κι έγινε και επώνυμος άρχοντας. Συμμετείχε ενεργά και στη θρησκευτική ζωή του τόπου, αναλαμβάνοντας τη μία από τις δύο θέσεις ιερέων στον ναό των Δελφών, από όπου επίσης έλαβε τον τίτλο του πολίτη. Εκτός όμως από την πολιτική δραστηριότητα και την υπηρεσία του στους Δελφούς, πλούσια ήταν και η ιδιωτική ζωή του Πλούταρχου. Στο έργο του μας επιτρέπει να διακρίνουμε την αγάπη που έτρεφε προς τη σύζυγό του Τιμοξένα αλλά και την εκτίμησή του προς τους φίλους που τον περιέβαλλαν και που μοιράζονταν τα ενδιαφέροντά του. Ο θάνατός του τοποθετείται το 120 μ.Χ. ή λίγο αργότερα.
Είπε:
"Ακόμα κι ένα νεύμα από ένα πρόσωπο που εκτιμείται, έχει περισσότερη δύναμη από χίλια επιχειρήματα ενός άλλου"
*****
"Ανάμεσα στα καλά της ζωής σου είναι και η ελπίδα της εκδίκησης"
*****
"Ανάμεσα στους ανθρώπους, σπάνια βρίσκει κανείς την ανδρεία και τη φρόνηση, απ' όλα δε τα αγαθά το πιο σπάνιο είναι η δικαιοσύνη"
*****
"Αν και η καλοσύνη έχει μεγαλύτερη έκταση από τη δικαιοσύνη, εν τούτοις είμαστε υποχρεωμένοι να τηρούμε τις προσταγές του νόμου και τους κανόνες της δικαιοσύνης εις τας συναλλαγάς μας μετά των ανθρώπων, ενώ τα αισθήματα της καλοσύνης και της αγαθοεργίας πηγάζουν από τα στήθη των καλών όπως από πλούσια πηγή"
*****
"Αν περιοδεύσεις τον κόσμο, θα βρεις και πολιτείες αφρούρητες, αγράμματες, αβασίλευτες, αχρήματες, άπειρες από θέατρα και γυμνάσια, αλλά πόλη ανίερη και άθεη, που να μην ξέρει τις προσευχές, ούτε τους όρκους, ούτε τις μαντείες, ούτε τις θυσίες για καλό και την αποτροπή κακού, κανένας ούτε βρήκε ούτε θα βρει πουθενά"
*****
"Από δυο που συζητούν, όταν ο ένας θυμώσει, εκείνος που θα παρατήσει τη συζήτηση είναι ο φρόνιμος"
*****
"Δεν υπάρχει αγριότερο θηρίο απ' τον άνθρωπο, όταν κατέχει δύναμη ίση με το πάθος του"
*****
"Δεν υπάρχει πιο δύσκολο πράγμα από το να κατευθύνεις έναν άνθρωπο που ευημερεί, ενώ είναι απ' τα πιο εύκολα πράγματα το να επιβληθείς σ' έναν που ατύχησε"
*****
"Είναι αισχρό να γίνεται κόλακας του λαού, για ν' αποκτήσεις δύναμη. Αλλά μια εξουσία που θεμελιώνεται στον τρόμο, τη βία και την καταπίεση είναι συγχρόνως και αισχρότητα και αδικία"
*****
"Ζούμε σε μια μικρή πόλη και παραμένουμε σ' αυτήν από αγάπη, για να μη γίνει μικρότερη"
*****
"Η ανατροφή των παιδιών μοιάζει με τα πλάσματα των κεραμοποιών, γιατί τον μαλακό πηλό τον πλάθουν όπως θέλουν, ενώ τον ψημένο δεν μπορούν να τον ματαπλάσουν. Το ίδιο και τα παιδιά, όσο είναι ακόμα μικρά μπορούν οι γονείς τους να τα μορφώσουν όπως θέλουν, όταν όμως μεγαλώσουν και γίνουν άντρες δεν μπορούν πια"
*****
"Η ευημερία υψώνει τις ψυχές που από φυσικού τους είναι αδύνατες και μικρές, στο σημείο να τους δίνει, όταν τις κοιτάξουμε απ' αυτό το ύψος όπου τις τοποθέτησε η τύχη, έναν αέρα μεγαλείου και αξιοπρέπειας. Μα ο άνθρωπος, ο αληθινά μεγαλόψυχος και σταθερός, λάμπει μέσα στις συμφορές και στις δυστυχίες, με όλη του τη λάμψη"
*****
"Η ευτυχία ανεβάζει το ηθικό, ακόμη και ανθρώπων με μέτρια διάνοια, που έτσι παρουσιάζουν ένα ορισμένο βαθμό ψηλού πνεύματος και ιπποτισμού, από την ψηλή θέση, όπου η τύχη τους ανέβασε. Εκείνος όμως που έχει πραγματικό ψυχικό σθένος και μεγαλοψυχία, θα το δείξει με την αξιοπρέπειά του και όταν δυστυχεί και βρίσκεται κάτω από αντίξοες συνθήκες"
*****
"Η ευτυχία του ανθρώπου συνίσταται στη μόρφωση και στην παιδεία, και όχι στα αγαθά που δίνει και παίρνει η τύχη"
*****
"Η μοίρα οδηγεί εκείνον που την ακολουθεί και σέρνει εκείνον που αντιστέκεται"
*****
"Η πιο ευπρόσδεκτη προσευχή απ' το Θεό είναι εκείνη που προέρχεται από πρόθυμη και ευγνώμονα καρδιά"
*****
"Η ψυχή κλείνει μέσα της δύναμη αγάπης. Όπως δε πλάστηκε για να αισθάνεται, να σκέπτεται και να θυμάται, έτσι πλάστηκε και για ν' αγαπά"
*****
"Ο Αλέξανδρος έκρινε σωστά ότι είναι πιο αξιοπρεπές για έναν βασιλιά να νικήσει τον εαυτό του παρά τους εχθρούς του"
*****
"Ο άνθρωπος δεν είναι απ' τη φύση του άγριος ή αντικοινωνικός, αλλά γίνεται τέτοιος, παρά φύση, χρησιμοποιώντας την κακία. Και σ' αυτή όμως την περίπτωση μπορεί να γίνει καλύτερος, αν αλλάξει περιβάλλον και ζωή, όπως τα άγρια θηρία που είναι απ' τη φύση τους άγρια, χάνουν την αγριότητά τους αν με κατάλληλο τρόπο τα εξημερώσουμε"
*****
"Ο ενθουσιασμός φωλιάζει σ' ακέραιους και υπερήφανους χαρακτήρες"
*****
"Ο ευγενής άνθρωπος δίνει αξιοπρέπεια σ' όλες τις πράξεις"
*****
"Ο ζήλος είναι προθυμία για μίμηση"
*****
"Ο λαός είναι πάντα πρόθυμος να φοβηθεί αυτούς που τον περιφρονούν και να ανυψώσει αυτούς που τον φοβούνται"
*****
"Είναι, πράγματι, μεγάλη τιμή για τους ανθρώπους τους λαού να μην περιφρονούνται από τους μεγάλους"
*****
"Ο χαρακτήρας του κάθε ανθρώπου αποκαλύπτεται όταν κατέχει δύναμη και εξουσία. Αυτές φουντώνουν κάθε πάθος και φανερώνουν κάθε κρυμμένο ελάττωμα"
*****
"Οι γνώσεις είναι για το πνεύμα ό,τι τα μάτια για το σώμα, δηλαδή, το φως της διάνοιας. Αντίθετα, η άγνοια και η αμάθεια είναι το σκοτάδι"
*****
"Οι υπερβολικοί ανταγωνισμοί φέρνουν ολέθριες συνέπειες για τα κράτη και τα οδηγούν μπροστά σε μεγάλους κινδύνους"
*****
"Όποιος συνήθισε ν' αντιμετωπίζει ήρεμα και με καλοσύνη και ευγένεια τα πράγματα της ζωής, εύκολα μπορεί να συναναστρέφεται τους ανθρώπους με ευγένεια και πραότητα"
*****
"Όπως η γη, όσο γόνιμη κι αν είναι δεν μπορεί να κάμει τίποτα χωρίς καλλιέργεια, έτσι και ο νους, χωρίς εκπαίδευση δεν μπορεί να δώσει καλό καρπό"
*****
"Όταν οι άνθρωποι φθάνουν το στόχο τους, δεν θα πρέπει να γυρίζουν πίσω"
*****
"Όταν σβήσουν τα φώτα, όλες οι γυναίκες είναι ίδιες"
*****
"Στο λαγό ο σκύλος, ενώ στο φίλο ο κόλακας, πρέπει να θεωρείται φύσει εχθρός"
*****
"Στρατιώτες! Το να μην κάνετε κανένα λάθος στην εκτέλεση μεγάλων έργων είναι πάνω απ' τις δυνάμεις του ανθρώπου
αλλά οι συνετοί και καλοί άνθρωποι βγάζουν διδάγματα από τα λάθη τους και την απερισκεψία τους κι έτσι αποκτούν πείρα και σύνεση για το μέλλον"
******
"Σχετικά με τη θρησκεία, είναι προτιμότερο να λαθέψει κανείς παραδεχόμενος ό,τι παρέλαβε απ' τους προγόνους του, παρά να λαθέψει μη πιστεύοντας από αλαζονεία"
*****
"Τα σύννεφα πολλές φορές σκοτίζουν τον ήλιο και τα πάθη τη λογική"
*****
"Το να κάνεις μια κακή πράξη είναι ποταπό, το να κάνεις μια καλή πράξη που δεν παρουσιάζει κινδύνους είναι κοινό, ενώ είναι γνώρισμα του εξαιρετικού ανθρώπου να κάνει μεγάλα κι ευγενικά έργα, τα οποία συνεπάγονται κινδύνους"
*****
"Το να μην μπορείς καθόλου να συγκρατήσεις το θυμό σου είναι απαίδευτο κι ακόλαστο. Το να τον συγκρατείς πάντοτε και παντού είναι πολύ δύσκολο και σε μερικούς ολότελα αδύνατο"
*****
"Το χαρακτηριστικό των δυνατών λαών είναι η αχαριστία απέναντι στους μεγάλους άντρες της πατρίδας του"
*****
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου