Παροιμία:Σπίτι χωρίς βιβλία, δωμάτιο χωρίς παράθυρα.

Σπίτι χωρίς βιβλία, δωμάτιο χωρίς παράθυρα.
Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για τα βιβλία

 

Γιατί λέμε:Του έψησε το ψάρι στα χείλη

 Ο λαός του Βυζαντίου γιόρταζε με μεγάλη κατάνυξη και πίστη όλες τις  μέρες της Σαρακοστής. Το φαγητό του ήταν μαρουλόφυλλα  βουτηγμένα στο ξίδι, μαυρομάτικα φασόλια, φρέσκα κουκιά και θαλασσινά.  Στα μοναστήρια, όμως, ήταν ακόμη πιο αυστηρά, αν και πολλοί καλόγεροι, που δεν μπορούσαν να κρατήσουν περισσότερο τη  νηστεία , έκαναν πολλές κρυφές ...αμαρτίες κι έτρωγαν αβγά ή έπιναν γάλα. Αν τύχαινε, όμως,  κανένας απ' αυτούς να πέσει στην αντίληψη των άλλων  -ότι είχε σπάσει δηλαδή την νηστεία του- καταγγελλόταν αμέσως στο ηγουμενοσυμβούλιο και καταδικαζόταν στις πιο αυστηρές ποινές.
Κάποτε λοιπόν, ένας καλόγερος, ο Μεθόδιος, πιάστηκε να τηγανίζει ψάρια μέσα σε μια σπηλιά, που ήταν κοντά στο μοναστήρι. Το αμάρτημά του θεωρήθηκε φοβερό. Το ηγουμενοσυμβούλιο τον καταδίκασε τότε στην εξής τιμωρία: Διάταξε και του γέμισαν το στόμα με αναμμένα κάρβουνα και κει πάνω έβαλαν ένα ωμό ψάρι, για να...ψηθεί! Το γεγονός αυτό το αναφέρει ο Θεοφάνης. Φυσικά ο καλόγερος πέθανε έπειτα από λίγο μέσα σε τρομερούς πόνους. Αλλά ωστόσο έμεινε η φράση «Μου έψησε το ψάρι στα χείλη» ή «Του έψησε το ψάρι στα χείλη».

Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για καλόγερους

Παροιμία:Γλυκός ο ύπνος την αυγή, γδυτός ο κώλος τη Λαμπρή

Γλυκός ο ύπνος την αυγή, γδυτός ο κώλος τη Λαμπρή. 

Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για τη Λαμπρή

 

Γιατί λέμε:Ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη

 Σ’ έναν από τους µύθους του Αισώπου διαβάζουµε, πως ένας άσωτος και σπάταλος νέος, αφού έφαγε όλη του την περιουσία, δεν του είχε αποµείνει παρά ο καινούριος του χονδρός εξωτερικός µανδύας. Κάποια µέρα, λοιπόν, που τυχαία είδε ένα χελιδόνι να πετάει έξω από το παράθυρό του, φαντάστηκε πως ο χειµώνας είχε περάσει και πως ήρθε πια η άνοιξη. Πούλησε τότε και το µανδύα σαν αχρείαστο. Αλλά το χειµωνιάτικο κρύο είχε άλλη γνώµη και ξαναγύρισε την άλλη µέρα πιο τσουχτερό. Οι αρχαίοι χρησιµοποιούσαν τη φράση αυτή µε τα λόγια: « µία χελιδών έαρ ου ποιεί». Κατά τον Αριστοτέλη: «Το γάρ έαρ ούτε µία χελιδών ποιεί ούτε µία ηµέρα». Επίσης, συγγενική είναι η φράση: «Μ’ ένα χελιδόνι, καλοκαίρι δεν κάνει, ούτε µια µέλισσα µέλι» και «µ’ ένα λουλούδι καλοκαίρι δε γίνεται».

Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για την άνοιξη

Παροιμία:Στης ακρίβειας τον καιρό επαντρεύτηκα και εγώ

Στης ακρίβειας τον καιρό επαντρεύτηκα και εγώ.
Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για την ακρίβεια

 

Λαϊκό ποίημα της Μεγάλης Εβδομάδας

Μεγάλη Δευτέρα, ο Χριστός στη μαχαίρα
Μεγάλη Τρίτη, ο Χριστός εκρύφτη
Μεγάλη Τετάρτη, ο Χριστός εχάθη
Μεγάλη Πέμπτη, ο Χριστός ευρέθη
Μεγάλη Παρασκευή, ο Χριστός στο καρφί
Μεγάλο Σαββάτο, ο Χριστός στον τάφο
Μεγάλη Λαμπρή αυγό και αρνί

Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για το Πάσχα

Γιατί λέμε:Τι καπνό φουμάρεις;

Συχνά, για κάποιον που δεν ξέρουμε τι είναι, ρωτάμε συνήθως: « τι καπνό φουμάρει; ». 

Η φράση αυτή δεν προέρχεται, όπως νομίζουν  πολλοί, από την μάρκα των τσιγάρων που καπνίζει, αλλά κρατάει από τα βυζαντινά ακόμη χρόνια, ίσως και πιο παλιά.

 Η λέξη « καπνός » έχει εδώ την αρχαία σημασία της εστίας, δηλαδή, του σπιτιού. 

Ο ιστορικός Π. Καλλιγάς λέει κάπου: «Οι φορατζήδες έμπαιναν απόκριση δε, έβανον τον αναλογούντα φόρον». Όταν, λοιπόν, την εποχή εκείνη έλεγαν « καπνό », εννοούσαν το σπίτι.

Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για τον καπνό.

Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για το σπίτι

Παροιμία:Του ζηλιάρη είναι γραμμένο νάναι το συκώτι του πρησμένο.

Του ζηλιάρη είναι γραμμένο νάναι το συκώτι του πρησμένο.
Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για τη ζήλια

 

Γιατί λέμε:Στραβοί κουτσοί στον άγιο Παντελεήμονα

 

Στα 1830, σ' ένα χωριουδάκι της Κυνουρίας, στο Άστρος, παρουσιάστηκε ένας περίεργος  άνθρωπος, που άρχισε να διαδίδει  επίμονα ότι ήταν ο... Άγιος Παντελεήμονας, που ήρθε να σώσει τον κόσμο από τις διάφορες αρρώστιες, που τον μάστιζαν. Όπως ξέρουμε όλοι μας σχεδόν, ο πραγματικός Άγιος Παντελεήμονας είναι ο προστάτης των ανάπηρων και οι Χριστιανοί πιστεύουν ότι γιατρεύει, εκτός από τις άλλες παθήσεις και τις παραμορφώσεις του σώματος, καθώς και τους τυφλούς. Ο άγνωστος, ωστόσο, του Άστρους δεν έκανε  το παραμικρό θαύμα.

Επειδή, όμως, δεν ενοχλούσε κανέναν με  την παρουσία, τον άφηναν να λέει ό,τι θέλει. Παρόλ' αυτά, η φήμη πως στο όμορφο χωριό της Κυνουρίας παρουσιάστηκε ο Άγιος Παντελεήμονας, απλώθηκε γρήγορα σε όλη την τότε Ελλάδα. Όπως ήταν επόμενο, όσοι έπασχαν από τα μάτια τους, τ' αφτιά τους, τα πόδια τους και από ένα σωρό άλλες ασθένειες, παράτησαν τα σπίτια τους και τις δουλειές του ς και  ξεκίνησαν να πάνε στο Άστρος, με την ελπίδα ότι θα γίνουν καλά. Κι ήταν τόσοι πολλοι αυτοί οι ανάπηροι, ώστε από τα διάφορα χωριά  που περνούσαν, έλεγαν οι άλλοι που τους έβλεπαν: «Κουτσοί, στραβοί, στον Άγιο Παντελεήμονα»                          

Γιατί λέμε:Είμαστε για τα πανηγύρια

 Στην Κόρινθο, που ήταν πλούσια πόλη, γίνονταν δύο πανηγύρια, για εμπόρους απ' όλο τον κόσμο.                           Το καθένα είχε διάρκεια ενάμιση μήνα.                                         Όταν την κατέκτησαν οι Φράγκοι, αυτά  συνεχίστηκαν.               Όσοι συμμετείχαν σ' αυτά σαν  να μην  τρέχει  τίποτα, έλεγαν,όταν τους  ρωτούσαν,«που πάτε»; « είμαστε για τα πανηγύρια ».                   

Έκφραση που σήμερα επικρατεί για όσους δεν έχουν επίγνωση της σοβαρότητας  μιας κατάστασης.

Δείτε ΕΔΩ όλα μας τα άρθρα

Παροιμία:Απρίλης με τα λούλουδα και τα τρανά τα ψέματα.

Παροιμία:Απρίλης με τα λούλουδα και τα τρανά τα ψέματα.
Δείτε ΕΔΩ κι άλλες παροιμίες για τον Απρίλη