Παροιμίες, Γνωμικά, Παροιμιώδεις φράσεις.

Το blog ΠΑΡΟΙΜΙΑΚΟΣ ΛΟΓΟΣ αποτελεί την παράθεση του υλικού προσωπικής συλλογής, η οποία δημιουργήθηκε με γνώμονα τον σεβασμό και τον θαυμασμό στην λαϊκή σοφία και στην λαϊκή παράδοση.

Οι παροιμίες και οι παροιμιακές φράσεις καταγράφονται όπως ακριβώς εντοπίσθηκαν από τον συλλέκτη, χωρίς παρέμβαση ή κριτική στο περιεχόμενο.
Η έρευνα και η καταγραφή συνεχίζεται και το blog εμπλουτίζεται συνεχώς.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Ο Παροιμιακός Λόγος, είναι μια προσπάθεια καταγραφής και διάσωσης των παροιμιών και παροιμιακών φράσεων του θυμόσοφου λαού, η οποία κινδυνεύει να χαθεί στο σκοτάδι της αμνησίας και της παγκοσμιοποίησης. Με δέος και σεβασμό στη λαϊκή παράδοση, σας προσκαλούμε να συμμετέχετε σε αυτή την προσπάθεια, προσθέτοντας παροιμίες στη συλλογή μας. Το σχετικό υλικό μπορείτε να το στείλετε μέσα από τη φόρμα επικοινωνίας, ή με e-mail στον διαχειριστή. paroimiakoslogos@gmail.com

Translate

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ελληνική παράδοση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ελληνική παράδοση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

20 Αυγούστου 2021

ΤΟ ΔΙΚΑΙΟΝ ΣΤΙΣ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ

Εκείνος που μελετά επισταμένως τις δημώδεις παροιμίες του Ελληνικού Έθνους και εμβαθύνει στην έννοια αυτών θαυμάζει του λαού το πρακτικό πνεύμα και την φιλοσοφούσα ιδιοφυΐα σε κάθε κλάδο του ανθρωπίνου επιστητού.

Του Χρήστου Παπαδημητρίου

Οι θεράποντες της Νομικής επιστήμης εκτός από το φυσικό και θετικό δίκαιο πρέπει να μελετούν και να επεξεργάζονται και το δίκαιο των παροιμιών, κλάδος ιδιαίτερος, ικανού ενδιαφέροντος, παρθένος και ανεκμετάλλευτος.

Διαβάστε περισσότερα...


 

25 Ιουλίου 2021

Ιστορία των παροιμιών

 


 Η ιδιοφυΐα, η εξυπνάδα και το πνεύμα ενός έθνους, φανερώνονται στις παροιμίες του. Φραγκίσκος Βάκων


Ιστορία των παροιμιών

Οι παροιμίες, μαζί με τους μύθους, τους θρύλους, τα παραμύθια, τα τραγούδια και τα αινίγματα, αποτελούν μέρος κάθε ομιλουμένης γλώσσας.

 Παραδόθηκαν με τον προφορικό λόγο από γενιά σε γενιά, ώσπου καταγράφηκαν και αποτέλεσαν λαογραφικό θησαυρό για τις ερχόμενες γενιές...

Διαβάστε εδώ όλο το άρθρο...

19 Ιουλίου 2021

Η προέλευση της νεότερης λέξης “πολιτισμός”

 

Η προέλευση της νεότερης λέξης “πολιτισμός”
Όταν ο Κοραής το 1806 ανέσυρε από τον θησαυρό τής ελληνικής γλώσσας τη λέξη πολιτισμός, για να αποδώσει εύστοχα τη γαλλική λέξη civilisation, «έπαιξε» συνειρμικά α) με τη σχέση τού πολίτη με την πολιτεία (αρχικά η λ. πολιτισμός δήλωνε τη διαχείριση δημοσίων πραγμάτων) και β) με ό,τι χαρακτηρίζει συχνά τον άνθρωπο τής πόλης, τη δυνατότητα μιας καλλιέργειας, μιας πιο εκλεπτυσμένης συμπεριφοράς καθώς και μιας ελευθεριότητας (πβ. άστυ-αστείος, χώρα-χωρατά). Έτσι πλάστηκε η λ. πολιτισμός με τη νεότερη σημασία της. Ας σημειωθεί ότι αντίστοιχη τής (αρχαίας) ελληνικής λέξης πολιτισμός στις σημασίες που αναφέραμε υπήρξε η λατινική λ. civilitas (civis-civilis-civilitas). Από τη Λατινική προήλθε και το γαλλ. civilisation που εμφανίζεται το 1721 (ως παράγωγο τού ρήματος civilizer ) και καθιερώνεται μέχρι τα τέλη τού 18ου αιώνα. Πηγή www.syros-agenda.gr
 

05 Ιουλίου 2021

Ιστορία της λέξης Παροιμία (μέρος 1)

 Παροιμία ονομάζεται ένα σύντομο απόφθεγμα που εκφράζει -τις περισσότερες φορές με αλληγορικό τρόπο, ισχυρισμούς που αποτελούν το απόσταγμα μακράς πείρας πολλών ανθρώπων.

 Έτσι, οι παροιμίες προσλαμβάνουν πολλές φορές έναν διδακτικό χαρακτήρα. 

 Η ετυμολογία της λέξης παροιμία είναι η εξής: παροιμία < αρχαία ελληνική παροιμία < παρά + οίμος (δρόμος, οδός)  Με βάση την ετυμολογία της παροιμία είναι αυτό που λέγεται δίπλα στον δρόμο, δηλαδή αυτό που είναι αποτέλεσμα της εμπειρίας του λαού.

02 Ιουλίου 2021

Ορισμός 'Αυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς

  Ήδη από το 2002 και παράλληλα με τις διεθνείς ζυμώσεις για την κατάρτιση της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, η ελληνική πολιτεία υιοθέτησε τον όρο «άυλα πολιτιστικά αγαθά», για να θεσπίσει τη διαφύλαξη της πολιτισμικής κληρονομιάς που μέχρι τότε περιγραφόταν ως «παραδοσιακός και σύγχρονος λαϊκός πολιτισμός». 

Έτσι, στον Νόμο 3028/2002 “Περί Προστασίας των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς” (ΦΕΚ 153/Α’/28.6.2002) ως άυλα πολιτιστικά αγαθά νοούνται εκφράσεις, δραστηριότητες, γνώσεις και πληροφορίες, όπως μύθοι, έθιμα, προφορικές παραδόσεις, χοροί, δρώμενα, μουσική, τραγούδια, δεξιότητες ή τεχνικές που αποτελούν μαρτυρίες του παραδοσιακού, λαϊκού και λόγιου πολιτισμού. 

 Η Σύμβαση προχωρά ένα βήμα παραπέρα, αποδίδοντας, μεταξύ άλλων, πρωταρχική σημασία στις κοινότητες φορέων της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

 Έτσι, ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά, σύμφωνα με τη Σύμβαση της UNESCO για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (2003), ορίζονται «οι πρακτικές, αναπαραστάσεις, εκφράσεις, γνώσεις και τεχνικές – καθώς και τα εργαλεία, αντικείμενα, χειροτεχνήματα και οι πολιτιστικοί χώροι που συνδέονται με αυτές και τις οποίες οι κοινότητες, οι ομάδες και, κατά περίπτωση, τα άτομα αναγνωρίζουν ότι αποτελεί μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς τους» (άρθρο 2. παρ. 1). Με τη Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς ο νέος όρος παγιώνεται, ενώ ορίζονται τα βασικά πεδία στα οποία μπορούν να κατηγοριοποιηθεί η Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά. 

 Τα πεδία αυτά είναι: α) οι προφορικές παραδόσεις και εκφράσεις, συμπεριλαμβανομένης της γλώσσας ως φορέα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς (παραμύθια, μύθοι και διηγήσεις, αφηγηματικά τραγούδια). β) οι τέχνες του θεάματος, ή ορθότερα οι επιτελεστικές τέχνες (χορός, μουσική, λαϊκό θέατρο) γ) οι κοινωνικές πρακτικές, οι τελετουργίες και οι εορταστικές εκδηλώσεις (λαϊκά δρώμενα, έθιμα ευετηρίας, έθιμα στον κύκλο του χρόνου, σημαντικοί σταθμοί στη ζωή του ανθρώπου) δ) οι γνώσεις και πρακτικές που αφορούν τη φύση και το σύμπαν (παραδοσιακές καλλιέργειες, εθνοβοτανική γνώση, λαϊκές αντιλήψεις για τη μετεωρολογία κ.ά.) ε) η τεχνογνωσία που συνδέεται με την παραδοσιακή χειροτεχνία (υφαντική, αγγειοπλαστική, ξυλοναυπηγική κ.ά.)

  Ειδική μνεία αξίζει να γίνει για το ζήτημα της διαφύλαξης της γλώσσας και της θρησκείας στο πλαίσιο της Σύμβασης του 2003. Η γλώσσα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. 

 Εντούτοις, κατά την προετοιμασία του κειμένου της Σύμβασης, οι εμπειρογνώμονες συμφώνησαν να μην υπάρχει χωριστό πεδίο/τομέας για τη γλώσσα και ότι το πεδίο «προφορικές παραδόσεις και εκφράσεις, συμπεριλαμβανομένης της γλώσσας ως οχήματος ΑΠΚ» καλύπτει πολιτικές διαφύλαξης ιδιαίτερων γλωσσικών εκφράσεων (λ.χ. επαγγελματικών συνθηματικών γλωσσών, ντοπιολαλιών, όπως αυτές αποτυπώνονται μέσα από λαϊκές διηγήσεις και λοιπές αφηγηματικές πρακτικές). Έτσι, μια τοπική γλώσσα, μια διάλεκτος, ή και μια ιδιόλεκτος δεν μπορεί να προταθεί για εγγραφή στους Καταλόγους της UNESCO, αλλά μπορεί να προστατευτεί μέσα από το πλέγμα μέτρων διαφύλαξης που αφορούν προφορικές παραδόσεις, ή διαδικασίες προφορικής μεταβίβασης από γενιά σε γενιά μιας παραδοσιακής τεχνογνωσίας. Επιπροσθέτως, η UNESCO για την προστασία και προώθηση της γλωσσικής ποικιλομορφίας έχει δημιουργήσει τον Άτλαντα των Γλωσσών που Κινδυνεύουν.

  Σημαντικός αριθμός εκφράσεων και στοιχείων της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, ιδίως κοινωνικές πρακτικές, ευετηρικά έθιμα και λαϊκά δρώμενα, καθώς και επιτελεστικές τέχνες, εμπεριέχουν έντονες εκφράσεις της θρησκευτικότητας μιας κοινότητας ή σχετίζονται άμεσα με θρησκευτικά γεγονότα και περιστάσεις. 

 Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι δυνατή η εγγραφή θρησκειών στους Καταλόγους της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003). 

 Τέλος, κάθε στοιχείο Άυλης Πολιτισμικής Κληρονομιάς πρέπει να «ανταποκρίνεται στα ήδη υφιστάμενα διεθνή κείμενα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ως και στην απαίτηση για αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ κοινοτήτων, ομάδων και ατόμων, και για βιώσιμη ανάπτυξη» (άρθρο 2, παρ. 1). Με άλλα λόγια, δεν μπορούν να αναγνωρισθούν ως Άυλη Πολιτισμική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας εθιμικές πρακτικές που αναζωπυρώνουν μνήμες βίαιων συγκρούσεων μεταξύ μελών της κοινότητας ή διαφορετικών κοινοτήτων, που αποκλείουν με βίαιο και υποτιμητικό τρόπο μέλη της κοινότητας εξαιτίας του φύλου τους, της ηλικίας τους, της επαγγελματικής τους ιδιότητας, ή του σεξουαλικού τους προσανατολισμού, όπως επίσης στοιχεία που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή μελών μιας κοινότητας. 

 Ομοίως, δεν μπορούν να ενταχθούν εθιμικές πρακτικές που περιλαμβάνουν κακομεταχείριση ή/και βασανισμό ζώων.

30 Ιουνίου 2021

Ένας ορισμός για την παροιμία

Ή παροιμία είναι μία μικρή πρόταση

βασισμένη σε μια μακρά εμπειρία.

Μιγκέλ Θερβάντες

Η Ακρόπολη, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, από τον Οκτώβριο 2021 είναι στην επικαιρότητα λόγω των εργασιών που εκτελέστηκαν στον Ιερό Βράχο αλλά και αυτών που σχεδιάζεται να εκτελεστούν: εκτεταμένες διαστρώσεις με σκυρόδεμα έως τώρα, διαμόρφωση οριζόντιων επιπέδων που θα καλύψουν το σύνολο του ιερού στην κορυφή του βράχου και ανακατασκευή της μνημειώδους κλίμακας στη δυτική πρόσβαση, μελλοντικά. Οι πραγματοποιηθείσες επεμβάσεις προκάλεσαν αντιδράσεις επιστημόνων, ανθρώπων της τέχνης, φορέων και απλών πολιτών για το υλικό, την έκταση και το αισθητικό αποτέλεσμα των διαστρώσεων, το μη αναστρέψιμο της επέμβασης, την κάλυψη του βράχου και τις επιπτώσεις στο σύστημα απορροής των ομβρίων υδάτων. Ο αρμόδιος φορέας προστασίας του μνημείου, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ), απάντησε στις επικρίσεις υποστηρίζοντας τις επεμβάσεις ως ορθές και αναγκαίες για την εξυπηρέτηση των ατόμων με κινητικά προβλήματα και τη μεταφορά όγκων μαρμάρου με βαρέα οχήματα. Η mοnumenta, μέλος της κοινωνίας των πολιτών, παρακολουθεί με ανησυχία τις επεμβάσεις στην Ακρόπολη. Yστερα από επισκέψεις μελών της, αρχαιολόγων και αρχιτεκτόνων ειδικευμένων στις αποκαταστάσεις και στη διαχείριση των μνημείων, αναγνωρίζοντας τη λειτουργική και την κοινωνική σκοπιμότητα πραγματοποίησης επεμβάσεων στον χώρο, αλλά και τις δυσκολίες που προκύπτουν από την πολυπλοκότητα αντιμετώπισης του θέματος, εκφράζει τον έντονο προβληματισμό της θεωρώντας ότι το εύρος των διαστρώσεων ιδιαίτερα στην ανατολική πλευρά των Προπυλαίων και στην ανατολική πλευρά του Παρθενώνα, η χάραξή τους, στο μεγαλύτερο μέρος, με αυστηρά ευθύγραμμα όρια που δεν συμβάλλουν στην εναρμόνιση με τον φυσικό βράχο, η έλλειψη μελέτης εκλεπτύνσεων στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή, κυρίως στα «τελειώματα» της κατασκευής, απαξιώνουν το τελικό αποτέλεσμα. Οι νέες διαστρώσεις διασπούν την ενότητα και την αρμονία του χώρου, κυριαρχούν και αποκόπτουν τη ματιά του επισκέπτη από το όλον, υποβαθμίζοντας εντέλει τις αξίες, αρχιτεκτονικές και αισθητικές, που διακρίνουν αυτό το μοναδικό σύνολο φυσικού περιβάλλοντος και αρχιτεκτονικής. Η αισθητική υποβάθμιση επιτείνεται από τα υπόλοιπα στοιχεία εξοπλισμού του αρχαιολογικού χώρου (στύλοι περισχοίνισης, καθιστικοί πάγκοι, κρήνες κ.ά.) που φανερώνουν την έλλειψη σχεδιασμού αντάξιου ενός μνημείου παγκόσμιας εμβέλειας. Oσον αφορά τις σχεδιαζόμενες επεμβάσεις που περιλαμβάνουν την κάλυψη της συνολικής επιφάνειας του βράχου με επίπεδα και την αποκατάσταση της μνημειακής κλίμακας στα δυτικά των Προπυλαίων, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αντιβαίνουν στις διεθνείς συμβάσεις για την προστασία των μνημείων, ακόμη και αν η μορφή τους τεκμηριώνεται επαρκώς, χωρίς υποθέσεις. Η ευρύτατη έκταση των νέων κατασκευών και η κυριαρχία των νέων υλικών που θα καλύψουν τη συνολική επιφάνεια του Ιερού Βράχου θα διαρρήξει την εδραιωμένη σχέση των μνημείων με το φυσικό τους υπόβαθρο και θα υποβαθμίσει την αυθεντικότητα του συνόλου, καθώς πλήθος αυθεντικών στοιχείων (της επιφάνειας του βράχου συμπεριλαμβανομένης) δεν θα είναι πλέον ορατά. Πρόκειται για μια τεράστια επέμβαση που δεν δικαιολογείται από την ανάγκη προστασίας των μνημείων ή άλλους λειτουργικούς λόγους που απορρέουν από τη χρήση του αρχαιολογικού χώρου. Σημειώνουμε, επίσης, πως το αυξανόμενο πλήθος των επισκεπτών δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη διεύρυνση των χώρων κίνησης, αλλά με τη ρύθμιση της κυκλοφορίας και τον χρονικό προγραμματισμό των επισκέψεων σύμφωνα με τη φέρουσα ικανότητα του χώρου, όπως συμβαίνει σε πολλά μεγάλα μουσεία και επισκέψιμους χώρους στο εξωτερικό και αποτελεί πρόταση που χαίρει πλέον ευρύτατης αποδοχής. Αναγνωρίζοντας το πολύ σημαντικό αναστηλωτικό έργο που πραγματοποιείται στα μνημεία της Ακρόπολης για περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες και την ανάγκη ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου, πιστεύουμε ότι το ΥΠΠΟΑ πρέπει να λάβει υπόψη τα επιχειρήματα όλων όσοι με καλόπιστο και τεκμηριωμένο λόγο διαφωνούν με τις τρέχουσες επεμβάσεις και να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη διόρθωση των διαμορφώσεων που έχουν ήδη γίνει. Σε ευρύτερο πλαίσιο, θεωρούμε ότι, πριν από τη λήψη αποφάσεων καθοριστικών για τη διαμόρφωση εμβληματικών χώρων όπως η Ακρόπολη αλλά και του δημόσιου χώρου εν γένει, θα πρέπει οπωσδήποτε να προηγηθεί η ανταλλαγή επιχειρημάτων στο πλαίσιο επιστημονικών συναντήσεων αλλά και δημόσιας διαβούλευσης με τους πολίτες. * Η κ. Ειρήνη Γρατσία είναι MSc αρχαιολόγος, συντονίστρια της monumenta.
Η mοnumenta, μέλος της κοινωνίας των πολιτών, παρακολουθεί με ανησυχία τις επεμβάσεις στην Ακρόπολη.
Η Ακρόπολη, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, από τον Οκτώβριο 2021 είναι στην επικαιρότητα λόγω των εργασιών που εκτελέστηκαν στον Ιερό Βράχο αλλά και αυτών που σχεδιάζεται να εκτελεστούν