Σύνεση (44)

 Παροιμίες για την Σύνεση

Ένα θέμα βαθιά ριζωμένο στη λαϊκή ηθική και φρόνηση. Η σύνεση είναι η ικανότητα του ανθρώπου να σκέφτεται πριν πράξει, να κρατά μέτρο, να μην παρασύρεται. Ο λαός τιμά τη σύνεση ως ένδειξη σοφίας και σεβασμού στη ζωή. Σύνεση σημαίνει μέτρο, φρόνηση και εγκράτεια – αρετές θεμελιακές στην ελληνική σκέψη. Ο συνετός άνθρωπος δεν φωνάζει, δεν βιάζεται, δεν προκαλεί, αλλά σταθμίζει, μετρά και κερδίζει.
Η λαϊκή σοφία διδάσκει ότι όποιος κρατά σύνεση, αποφεύγει ντροπές, καβγάδες και παγίδες. Οι παροιμίες μάς το θυμίζουν με απλά λόγια και παραδείγματα.

1. Άκουγε με τα αυτιά σου και βλέπε με τα μάτια σου.
2. Άκουε και μην μιλάς, να περνάς καλό καιρό.
3. Αν κάθεσαι στη θέση σου κανείς δεν σε σηκώνει.
4. Ας είν' λωλός που λέει και φρόνιμος που ακούει.
5. Βάνε το χέρι σου μέχρι εκεί που φθάνει η τσέπη σου.
6. Βρήκε η πέτρα την αμάδα.
7. Η πρώτη κουβέντα είναι του διαβόλου, η δεύτερη του ανθρώπου.➤ Η παρορμητική αντίδραση είναι επικίνδυνη – η σύνεση έρχεται με τη δεύτερη σκέψη.
8. Η σιωπή είναι μισή σύνεση, και η άλλη μισή το μέτρο.➤ Δείχνει πως η αυτοσυγκράτηση και το μέτρο είναι τα θεμέλια της συνετής στάσης.
9. Η φρόνηση δεν κάνει θόρυβο, μα σώζει καράβια.➤ Μεταφορικά: η σύνεση δεν εντυπωσιάζει, αλλά προστατεύει.
10. Κάνε τα στραβά μάτια και κουφά  αυτιά.
11. Κατά το πορτοφόλι σου και το στόμα σου.
12. Κούφια καρύδια, πίτα δεν κάνουν.
13. Κουφός ο Άδης, στραβός που κλαίει.
14. Κρέμα το καλάθι σου ώσπου φθάνουν τα χέρια σου.
15. Μη δίνεις πέτρα σε κανένα, γιατί μπορεί να σου τη ρίξει.
16. Μην αγοράσεις το σχοινί, προτού αγοράσεις βόδι.
17. Μην σκέπτεσαι το τι θα πεις αλλά πως θα το πεις.
18. Μια βιαστική κουβέντα, μια ζωή καημός.➤ Η έλλειψη σύνεσης μπορεί να έχει μακροχρόνιες συνέπειες.
19. Να ήξερα το τέλος μου και πού θα καταντήσω, δεν θα άνοιγα το στόμα μου καθόλου να μιλήσω.
20. Ο γνωστικός φυλάγεται, κι ο κουτός μπλέκεται.➤ Ο συνετός αποφεύγει τον κίνδυνο με πρόβλεψη.
21. Ο έξυπνος αν γελαστεί, για λίγο δεν γελιέται.
22. Όλο τον κόσμο ρώτα και το μυαλό σου πρώτα.
23. Όποιος δεν θέλει να ακούσει το δικό του, δεν πρέπει ν' αγγίζει το σχοινί.
24. Όποιος περπατεί με μέτρα, στέκει πάντα σαν την πέτρα.➤ Οι συνετοί ενεργούν έτσι.
25. Όποιος πετάει χαμηλά κτίζει ψηλά, όποιος πετάει ψηλά κτίζει χαμηλά.
26. Όποιος τα ύστερα μετρά κερδίζει μα δεν χάνει.
27. Όπως σου παίζουν χόρευε.
28. Όσο εξέχει τόσο κόψε.
29. Όταν περνάς από τον τόπο των μονόφθαλμων, κάνε και εσύ το μονόφθαλμο.
30. Ότι κάνεις και ότι πεις το ύστερα να στοχαστείς.
31. Παπά γαϊδούρι παπά σπαρμένο, ποτέ ζημιά δεν κάνει.
32. Πριν αποκτήσεις καινούργια παπούτσια, μην πετάς τα παλιά σου.
33. Πριν δαγκώσεις βεβαιώσου αν είναι πέτρα ή ψωμί.
34. Πριν μιλήσεις, μέτρα ως το δέκα – κι αν μπορείς, ως το εκατό.➤ Τονίζει τη σημασία του να σκέφτεσαι πριν αντιδράσεις.
35. Πρώτα να εξετάζεις και ύστερα να δικάζεις.
36. Πρώτα τα πρέπει και μετά τα θέλω.
37. Σαν βούλιαξε η βάρκα, τι χρειάζεται η σέσουλα;
38. Σήκωσε τα μπατζάκια σου προτού να ιδείς ποτάμι.
39. Σκέψου και πορέψου.
40. Το ήσυχο νερό το φοβάσαι – τον ήσυχο άνθρωπο τον σέβεσαι.➤ Ο συνετός άνθρωπος δεν κάνει φασαρία, αλλά έχει βάθος και κύρος.
41. Το πρόβατο να το κουρεύεις και όχι να το ξυρίσεις.
42. Τρελοί τα κερδαίνουν και γνωστικοί τα τρώνε.
43. Των φρονίμων τους σκοπούς τα γένια των τους ξέρουν.
44. Χίλιες οι νύφες του γαμπρού, χίλιοι οι γαμπροί της νύφης. ➤Απόφαση με πολύ σκέψη.

#Παροιμίες #Σύνεση #Φρόνηση #Εγκράτεια #ΛαϊκήΣοφία #Ησυχία #Μέτρο #ΕλληνικήΠαράδοση

💬 Έχεις ακούσει άλλες παροιμίες για την σύνεση;
Γράψε μας στα σχόλια