Παροιμίες, Γνωμικά, Παροιμιώδεις φράσεις.

Το blog ΠΑΡΟΙΜΙΑΚΟΣ ΛΟΓΟΣ αποτελεί την παράθεση του υλικού προσωπικής συλλογής, η οποία δημιουργήθηκε με γνώμονα τον σεβασμό και τον θαυμασμό στην λαϊκή σοφία και στην λαϊκή παράδοση.

Οι παροιμίες, οι παροιμιακές φράσεις και τα αποφθέγματα των φιλοσόφων, καταγράφονται όπως ακριβώς εντοπίσθηκαν από τον συλλέκτη, χωρίς παρέμβαση ή κριτική στο περιεχόμενο.
Η έρευνα, η καταγραφή και η φροντίδα για επεξήγηση όπου χρειάζεται, συνεχίζεται και το blog εμπλουτίζεται συνεχώς.

Πονηρός, Πονηριά (113)

Παροιμίες για τον πονηρό και την πονηριά

Η εικόνα απεικονίζει το πονηρό βλέμμα μιας αλεπούς του Θιβέτ.

Η πονηριά: εξυπνάδα που γλιστράει ανάμεσα στο δίκιο και στο άδικο.

Ο πονηρός άνθρωπος, με την εξυπνάδα και την καπατσοσύνη του, άλλοτε θαυμάστηκε κι άλλοτε κατακρίθηκε στη λαϊκή σοφία. Η πονηριά θεωρείται όπλο για να ξεφεύγεις από τα δύσκολα, αλλά συχνά επιστρέφει μπούμερανγκ σε εκείνον που την ασκεί. Οι παροιμίες αντικατοπτρίζουν αυτή τη διπλή όψη.

  1. Άλλα στα χείλη και άλλα στην καρδιά Όμοια με την αρχ Η μεν γλώσσα ωμώμεκεν, η δε φρήν ανώμοτος.
  2. Άλλος κόβει και άλλος ράβει
  3. Ανάποδα πας κάβουρα θα δω την προκοπή σου.
  4. Αν καθίσει η αλεπού και μετρήσει τα χνάρια της θα ψοφήσει από την πείνα.
  5. Άπιαστος δεν πιάνεται και αν τον πιάσεις σου' φυγε.
  6. Από γίγαντα δανείσου και από αλεπού αλαργίσου. — Καλύτερα με σκληρούς παρά με πονηρούς.
  7. Από σιγανό ποτάμι μακριά τα ρούχα σου.
  8. Από σιγανό ποτάμι να φοβάσαι.
  9. Από του διαβόλου το μαντρί καλό μην περιμένεις.
  10. Από του διαβόλου το μαντρί, μήτε ερίφι, μήτε αρνί.
  11. Αυγό αν πάρεις από αυτόν, δεν βρίσκεις κρόκο μέσα.
  12. Αυτός που μπαίνει από το παράθυρο δεν είναι νοικοκύρης.
  13. Αυτός που πονηρεύεται, στο τέλος ξολοθρεύεται.
  14. Αυτός σε παίζει στα δάχτυλά του.
  15. Αυτός σε πουλάει και σε αγοράζει.
  16. Άφησε εκείνα που ήξερες και πιάσε αυτά που βρήκες.
  17. Βλέμμα χαμηλό, βλέμμα πονηρό.
  18. Γέρων αλώπηξ ούχ αλίσκεται πάγη(αρχ).
  19. Γυαλιά στα μάτια δεν μου βάζεις.
  20. Γύρευε να βγάλει τα μάτια του άλλουνού και έβγαλε τα δικά του
  21. Δυο κοιτάζει τρία βλέπει…. —  Ικανός- πονηρός.
  22. Εβάλανε την αλεπού τις κότες να φυλάει.
  23. Έδωσε χόβολη και πήρε στάχτη.
  24. Είναι διαόλου κάλτσα.
  25. Εκείνος που θα με γελάσει εμένα,δεν γεννήθηκε ακόμα.
  26. Εμπρός φίλος και πίσω σκύλος.
  27. Ένας υφαίνει το πανί και άλλος το μασουρίζει. — Άνθρωποι δολοπλοκίας.
  28. Η αλεπού είχε εργατιά κι αυτή εσταχολόγα.
  29. Η αλεπού εκατό χρονών τα αλεπόπουλα εκατόν δέκα.
  30. Η αλεπού και αν κρύβεται, προβάλλει η ουρά της.
  31. Η ανοησία είναι εκ φύσεως,αδελφή της πονηριάς.
  32. Η γυναίκα του στραβού για ποιόν στολίζεται;
  33. Η κουρούνα το γαϊδούρι για καλό δεν το ψειρίζει.
  34. Η πονηρή αλεπού πιάνεται στα τέσσερα.
  35. Η πονηριά έχει κοντά ποδάρια. — Γρήγορα αποκαλύπτεται.
  36. Η πονηριά νικάει την αντρεία.
  37. Η πονηριά τρέφει την καχυποψία.
  38. Η τέχνη και η ανδρειά νικάνε την πονηριά.
  39. Η ώρα είναι για την αλεπού και όχι για τις κότες.
  40. Θεέ μου φύλαξέ με από τους φίλους μου, γιατί τους εχθρούς τούς ξέρω.
  41. Καίει και δεν καπνίζει. — Δόλιος άνθρωπος που δεν φαίνεται.
  42. Και η πονηρή αλεπού, πιάνεται από τα τέσσερα.
  43. Και να πονηρευτεί το πρόβατο, την αλεπού δεν φτάνει.
  44. Και το μικρό το δόλωμα, μεγάλο ψάρι πιάνει.
  45. Και τούς διαβόλους βγάζει από την τρύπα τους.
  46. Κάνει τον ψόφιο κοριό.
  47. Καλύτερα να είναι κανείς το τελευταίο από τα λιοντάρια παρά η πρώτη από τις αλεπούδες.
  48. Καλύτερα στον κάμπο λύκος παρά φίδι κρυμμένο στα χορτάρια.
  49. Κάποιο λάκκο έχει η φάβα που χαμογελάει το λάδι. — Υπάρχει κάτι πονηρό.
  50. Κλαίει η αλεπού που πήρε ο αητός την κλώσσα.
  51. Κουκιά τρώει, ρεβύθια μολογάει. —Κουτοπονηριά.
  52. Κουφό του πονηρού το αυτί.
  53. Μας μάθανε οι κρητικοί πως είμαστε χανιώτες. — Πονηροί που τους πήραν χαμπάρι.
  54. Με λένε Ρίζο και όποτε θέλω τα γυρίζω.
  55. Μέλι δείχνει, φαρμάκι στάζει.
  56. Μέσα στο δόκανο δεν μπαίνει δυο φορές η αλεπού(αρχ αλλά ούκ αύθις αλώπηξ.
  57. Με τα γλυκά πασέρνουνε το δηλητήριο.
  58. Μεταξύ κατεργαρέων ειλικρίνεια.
  59. Να κουκιά και δώς μου φάβα.
  60. Να μην σ' ήξευρα κυρά θάλασσα, να μπω να κολυμπήσω.
  61. Ο βρυκόλακας από το σόι του αρχινάει.
  62. Ο δαίμονας στα βουνά και τα έργα του στον κάμπο.
  63. Ο διπρόσωπος είναι φίδι κολοβό.
  64. Ο ένας διάβολος σπρώχνει τον άλλο.
  65. Οι μεν κύνες τους εχθρούς δάκνουσιν, οι πονηροί δε τούς φίλους.
  66. Ο λαγός θέλει λαγό και στην τάβλα μοναχός.
  67. Όλα τα πουλιά μισεύουν κι οι σπουργίτες πάντα μένουν.
  68. Όλοι οι δαίμονες έχουν ουρά.
  69. Όποια πέτρα και αν σηκώσεις από κάτω θα τον βρεις Πονηρός.
  70. Όποιος πονηρεύεται στο τέλος εξολοθρεύεται.
  71. Ο πονηρός βλέπει δέκα δρόμους, μα δεν βρίσκει τον ίσιο.
  72. Ο πονηρός ξέρει πολλά, αλλά ο σοφός ξέρει το σωστό.
  73. Ο πονηρός πάντα σκοντάφτει στο ίδιο του το τέχνασμα.
  74. Ο πονηρός στα λόγια του πολύ πιπέρι βάζει.
  75. Όποιος σκάβει τον λάκκο του άλλου, πέφτει ο ίδιος.
  76. Όπου δεν περνά κεφάλι, βάλε την ουρά σου.
  77. Όπου δεν χωρεί η αντρεία, έρχεται η πονηριά.
  78. Όπου κάνει κατεργάρης κολατσιό, δεν κάνει δείπνο.
  79. Όσο να διαβάσει η αλεπού τα φιρμάνια της, επήγε το τομάρι της στον ταμπάκη.
  80. Όταν πεινάει η αλεπού φαίνεται πως κοιμάται (αρχ πεινώσαν άλώπεκα ύπνος έπέρχεται) για πονηρούς.
  81. Ότι δεν κάνει η λεοντή το κάνει ή αλωπεκή.
  82. Ότι λένε τα χείλη σου να έχω,και ότι λέει η καρδιά σου να έχεις.
  83. Ούτε γάτα ούτε ζημιά.
  84. Παρά να κρυφτείς στης αλεπούς τον ίσκιο, κάλλιο να σε φάνε τα λιοντάρια.
  85. Πάρε τον ένα και χτύπα τον άλλο.
  86. Πες μου το όνομά σου να σου πω πώς σε λένε.
  87. Πιάστηκε σαν τον ποντικό στη φάκα.
  88. Πλάγια βάδιζε, αλλά ίσια μίλαγε.
  89. Πονηριά στο λίγο, ντροπή στο πολύ.
  90. Πονηρό πουλί πιάνεται στο δικό του δόκανο.
  91. Πονηρός ο λύκος, μα πιο πονηρή η αλεπού.
  92. Του πονηρού τα κόλπα στον ίδιο γυρίζουν.
  93. Προτιμότερο να σε φάει ένα λιοντάρι παρά να σε προστατέψει μια αλεπού.
  94. Ρίχνει άδεια για να πιάσει γεμάτα.
  95. Σαν βγάζει λόγο η αλεπού πρόσεχε τις κότες σου.
  96. Σαν γεράσει η αλεπού γίνεται καλόγρια.
  97. Σαν την σουπιά θολώνει τα νερά.
  98. Σαράντα η καρακάξα σαρανταδυό τα καρακαξόπουλα.
  99. Σε κάθε μέρος και καιρό, θώριε καλά τον πονηρό, μ' αυτόν ποτέ μη φιλιωθείς σίγουρα θα ζημιωθείς.
  100. Σιγά σιγά κοτούλα μου και εγώ σε μαγειρεύω. — Σχεδιάζουν κακό με υπομονή.
  101. Την μέρα βλέπνε τα βουβάλια και φοβούνται και τη νύχτα τα κλέβνε.(Τοπική διάλεκτος).
  102. Το δαγκανιάρικο σκυλί δεν γαβγίζει.
  103. Το έξυπνο πουλί από την μύτη πιάνεται.
  104. Το πονηρό πουλί πιάνεται και από τα δυο τα πόδια.
  105. Του διαβόλου τα παιδιά είναι πάντα τυχερά.
  106. Του ζουρλού το βιος οι φρόνιμοι το τρων. (οι πονηροί…).
  107. Του έκαμε της αλεπούς τον όρκο.
  108. Του πονηρού κι αν κάνεις χάρη σε κακό θε να το πάρει.
  109. Του πονηρού το κερί ως το πρωί καίει.
  110. Τού 'ριξε στάχτη στα μάτια.
  111. Φυλάξου από εκείνον που κοιτάει κατά γης.
  112. Χτυπά μια στο καρφί και μια στο πέταλο.
  113. Χωρίς δόλωμα, ψάρι δεν πιάνεις.

#παροιμίες #πονηρός #πονηριά #εξυπνάδα #λαϊκήσοφία #ελληνικάρητά

💬 Έχεις ακούσει άλλες παροιμίες για την πονηριά και τους πονηρούς;
Γράψε μας στα σχόλια!


Δεν υπάρχουν σχόλια: