Ωμέγα όπως ωραίος...

 

Παροιμίες που ξεκινούν από το Ω 

Το γράμμα Ω σηματοδοτεί το τέλος του ελληνικού αλφαβήτου, αλλά και την κορύφωση της σοφίας.

Εδώ συγκεντρώνονται παροιμίες που ξεκινούν από το "Ω" και αποτυπώνουν τη βαθιά και συχνά καυστική ματιά της λαϊκής παράδοσης.

1.  Ώρα (29)
2. Ωραίος-Ωραία (17)
3. Ωφέλεια (33)

#παροιμίες-από-το-γράμμα-Ω-ωμέγα

Επιστημονικό άρθρο από το συνέδριο της Κρήτης για τις παροιμίες

 Η αλήθεια στον παροιμιακό και γνωμικό λόγο. 

Ο Αριστοτέλειος ορισμός για τις  παροιμίες σημαίνει:
Οι παροιμίες είναι μεταφορές από ένα είδος σε άλλο. Δηλαδή, οι παροιμίες λειτουργούν όπως οι μεταφορές στη γλώσσα: παίρνουν ένα χαρακτηριστικό ή μια κατάσταση από μια κατηγορία πραγμάτων (ένα "είδος") και το εφαρμόζουν σε κάτι άλλο διαφορετικό, για να εκφράσουν κάτι με τρόπο παραστατικό και εύστοχο.

Η προσπάθεια των μελετητών για τον προσδιορισμό του όρου παροιμία έχει αποδώσει μέχρι σήμερα έναν αρκετά μακρύ κατάλογο ορισμών. Από αυτούς άλλοι προέρχονται από συστηματικές μελέτες και άλλοι από ερμηνευτικά λεξικά γενικής χρήσης, που, ωστόσο, δίνουν το περιεχόμενο του όρου στην καθημερινή του χρήση.

Ο Μπαμπινιώτης υποστηρίζει ότι ....  Διαβάστε εδώ ολόκληρο το άρθρο

Τί είναι τo: Πάρθιo βέλος;

Το Πάρθιo βέλος στον παροιμιακό λόγο

Η φράση προήλθε από την τακτική των Πάρθων ιππέων να γυρίζουν απότομα το σώμα τους και να χτυπούν τους αντιπάλους, ενώ οπισθοχωρούσαν. Οι Πάρθοι κατοικούσαν στη Ν.Δ. Ασία. Παροιμιώδης έμεινε η φράση “Πάρθια βέλη”, που σημαίνει ξαφνικό και ύπουλο χτύπημα.



Ο όρος “Πάρθιον βέλος” προέρχεται από την στρατηγική των Παρθίων ιππέων στην μάχη και μία ιδιαίτερη τεχνική τους στην τοξοβολία.

Η Παρθία, χώρα της κεντρικής Ασίας(νοτιοανατολικά της Κασπίας),  υποτάχτηκε διαδοχικά στους Ασσύριους, στους Μήδες και στους Πέρσες, ενώ συμμάχησε με τους δύο τελευταίους, όταν στράφηκαν εναντίον των Ελλήνων το 480π.Χ.


Λέγεται ότι οι Πάρθιοι ακολουθούσαν συχνά μια ιδιόρρυθμη πολεμική τακτική: κατά τις συγκρούσεις τους οπισθοχωρούσαν, δίνοντας την εντύπωση στους αντιπάλους τους ότι εγκαταλείπουν τη μάχη, ενώ στην πραγματικότητα γύριζαν το σώμα τους εκατόν ογδόντα μοίρες πάνω στ’ άλογά τους και τοξοβολούσαν με εξαιρετική ακρίβεια προς τα πίσω, αντίθετα με τη φορά της κίνησης του αλόγου.


Έκτοτε,  η φράση “Πάρθιο βέλος”, δηλώνει το ξαφνικό και απροσδόκητο χτύπημα, που πολλές φορές είναι και ύπουλο, είτε προέρχεται από εχθρούς, είτε από άσπονδους φίλους.

 Για να δείτε κι άλλες παροιμίες για ύπουλους κάντε κλικ εδώ.

Τι σημαίνει:Μετά την ύβρη, έρχεται η Νέμεσις

Μετά την ύβρη, έρχεται η Νέμεσις

  Οι αρχαίοι Έλληνες, πάνω στον πολιτισμό των οποίων θεμελιώθηκε η δυτική νοοτροπία, ένιωθαν δέος εμπρός στην ύβρη, τη δίψα του άπειρου που ενυπάρχει στον καθένα και πίστευαν ότι επέφερε τη νέμεση των θεών.


Οι όροι ύβρις, άτη, νέμεσις και τίσις καθιερώθηκαν στην αρχαία Ελλάδα και είχαν συγκεκριμένη έννοια και ρόλο στην καθημερινή ζωή.

Ύβρις
Η «ύβρις» αποτελούσε μία βασική έννοια στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων και χρησιμοποιούνταν για κάποιον που υπερεκτιμούσε τις ικανότητές του και συμπεριφερόταν με αλαζονικό και προσβλητικό τρόπο απέναντι στους άλλους, στους νόμους της πολιτείας αλλά κυρίως απέναντι στις θεότητες.
Με τις υβριστικές πράξεις οι θεοί, σύμφωνα με τη δοξασίες των αρχαίων, προσβάλλονταν και εξοργίζονταν.

Άτη
Η «ύβρις» προκαλούσε, κατ' επέκταση, την επέμβαση των θεών, και κυρίως του Δία, που έστελνε στον υβριστή την «άτη», δηλαδή το θόλωμα, την τύφλωση του μυαλού.

Νέμεσις
Η «άτη» οδηγούσε τον υβριστή σε νέες ύβρεις, ώσπου να διαπράξει μια πολύ μεγάλη ανοησία, να υποπέσει σε ένα πολύ σοβαρό σφάλμα, το οποίο προκαλούσε την «νέμεσιν», την οργή και εκδίκηση δηλαδή των θεών.

Τίσις
Στη συνέχεια έρχεται η «τίσις», δηλαδή η τιμωρία και τη συντριβή ή καταστροφή του ατόμου που διέπραξε την ύβριν.

Παροιμία: Χωρίς φωτιά καπνός δεν βγαίνει.

Χωρίς φωτιά καπνός δεν βγαίνει

Όπου υπάρχει φωτιά, υπάρχει και καπνός. Κι όπου υπάρχει καπνός… κάποιος την άναψε.

«Χωρίς φωτιά, καπνός δεν βγαίνει», έλεγε η γιαγιά μου.

Το ‘λεγε συχνά, χωρίς πολλά λόγια, κι εμείς τότε το ακούγαμε χωρίς να δίνουμε μεγάλη σημασία. Όμως οι παλιές κουβέντες έχουν τρόπο να καρφώνονται στο μυαλό και να βγαίνουν στην επιφάνεια όταν χρειαστεί.

Κάθε φορά που ακούω φήμες, κάθε φορά που νιώθω πως κάτι δεν λέγεται ανοιχτά, αυτή η φράση επιστρέφει: «Χωρίς φωτιά, καπνός δεν βγαίνει». Δεν είναι απλώς μια παροιμία. Είναι υπενθύμιση πως πίσω από κάθε φαινόμενο υπάρχει αιτία. Πίσω από κάθε ψίθυρο, κάτι κάηκε.

Κάποιοι καπνοί είναι λεπτοί και διακριτικοί – δύσκολα τους καταλαβαίνεις. Άλλοι σε πνίγουν. Και η φωτιά μπορεί να είναι παλιά, μπορεί να ‘χει σβήσει, αλλά ο καπνός της να συνεχίζει να αιωρείται, να θολώνει την κρίση μας.

Οι παροιμίες, λένε, είναι η σοφία του λαού σε λίγες λέξεις. Και μάλλον έχουν δίκιο. Γιατί ο λαός ήξερε να διαβάζει τα σημάδια, να καταλαβαίνει το φανερό και το κρυφό.

Σήμερα, κοιτάζω μια φωτογραφία: φλόγες που υψώνονται, καπνός που χάνεται στον ουρανό. Και σκέφτομαι… Πόσες φορές προσπαθήσαμε να πείσουμε τον εαυτό μας πως ήταν απλώς καπνός; Πόσες φορές αγνοήσαμε τη φωτιά;

---

Εσύ τι πιστεύεις;

Έχεις βρεθεί ποτέ μπροστά σε «καπνό» χωρίς να δεις τη φωτιά; Μοιράσου την ιστορία σου στα σχόλια 👇

Πήγαινε στα σχόλια

"Σαν να μην έχουν τελειωμό τα πάθια και οι Καημοί του κόσμου" 

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης 

 Η φράση "σαν να μην έχουν τελειωμό τα πάθια" εκφράζει την αίσθηση ότι τα βάσανα, οι πόνοι και οι στεναχώριες του κόσμου δεν έχουν τέλος. Είναι μια έκφραση που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την απεραντοσύνη της θλίψης και του πόνου που βιώνουν οι άνθρωποι.

Η φράση αυτή προέρχεται από το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, "Το Μοιρολόγι της Φώκιας". Στο έργο αυτό, οι τελευταίοι στίχοι του ποιήματος που συνοδεύουν το τέλος του διηγήματος, είναι: "Σαν να 'χαν ποτέ τελειωμό τα πάθια και οι καημοί του κόσμου". Αυτοί οι στίχοι έχουν χαραχθεί στην προτομή του Παπαδιαμάντη στη Σκιάθο, ως μια αναγνώριση της δύναμης και της σημασίας τους. 

Εικονογραφημένη Παροιμία

Ήμουνα κράχτης πετεινός,τώρα στα γηρατειά μου,να με τσιμπούνε οι όρνιθες,δεν το βαστά η καρδιά μου.

Paroimiakos logos

 

Καλό μήνα με μια παροιμία:

Τoν Ιούλη κι  οι γριές κάνουνε ξετσιπωσιές(φορούν λιγότερα ρούχα λόγω ζέστης)

Καλό μήνα, παροιμιακός λόγος,

Αλωνάρη βάφτισε τον Ιούλιο ο λαός μας, το ;oνομα  το πήρε, μέσα από τη διαδικασία της συγκομιδής και της επεξεργασίας των δημητριακών.

Στην αρχαία Ελλάδα, το όνομα του ήταν Εκατομβαιώνας, και ήταν αφιερωμένος στον θεό Ήλιο-Απόλλωνα, όπου θυσίαζαν προς τιμήν του εκατό βόδια (εκατόμβη). 

Το όνομα Ιούλιος, το οφείλει στον Γάϊο Ιούλιο Καίσαρα (100-44 π.Χ.), τον μέγαλο ρωμαίο στρατηλάτη, πολιτικό και συγγραφέα που συνέβαλε καθοριστικά στον μετασχηματισμό της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας στην κραταιή Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. 

Σ’ αυτόν οφείλεται  και η καθιέρωση του Ιουλιανού ημερολόγιου. Όταν αυτό το ημερολόγιο αντικαταστάθηκε από το Γρηγοριανό (Πάπας Γρηγόριος ΙΓ΄ 1582 μ. Χ.), ο γνωστός μας Ιούλιος,  είναι ο έβδομος μήνας του χρόνου, και έχει 31 ημέρες. 

Δείτε εδώ κι άλλες παροιμίες για τον Ιούλιο

Τι σημαίνει: Μηδέν Άγαν

Είναι η γνωστή ρήση του Μαντείου των Δελφών. Σημαίνει «τίποτα σε υπερβολή». Το Μηδέν Άγαν προέρχεται από τo αριθμητικό ΜΗΔΕΝ(= μήδε εν, ούτε ένα, τέλεια ανυπαρξία) και το επίρρημα ΑΓΑΝ(υπερβολικά).

Μηδέν Άγαν και ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ, τα δύο αποφθέγματα που ήταν χαραγμένα στους τοίχους του ιερού του Απόλλωνα, στο Μαντείο των Δελφών, αποτελούσαν τις θεμελιώδεις αρχές του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος.

Η ρήση Μηδέν Άγαν αποδίδεται στον Χείλωνα τον Λακεδαιμόνιο, έναν από τους Eπτά Σοφούς του Αρχαίου Kόσμου. Με αυτή τη φράση ήθελε να υποδηλώσει ότι η αλήθεια βρίσκεται στο μέσον και χωρίς υπερβολές. Μας φέρνει επίσης στο νου το απόφθεγμα του Αριστοτέλη «η αρετή κείται στο μέσον» και για τους Λατίνους «in medio virtus». Ο Πίνδαρος, ο λυρικός ποιητής, ο οποίος είχε στενές σχέσεις με το Μαντείο, επίσης αναφέρει το ρητό αυτό στις ωδές του.τρίπτυχο του «γνώθι σαυτόν», του «μηδέν άγαν» και του «μέτρον άριστον


Το μέτρον ήταν εξ ίσου με το κάλλος χαρακτηριστικό της ελληνικής σκέψης. Σήμαινε την αγάπη της μετριοπάθειας και της αρμονίας που κρύβει η αποφυγή των υπερβολών. Είναι γνωστά τα αρχαία ρητά ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ και ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ, που αποδίδονται στους επτά σοφούς και δείχουν την εκτίμηση των Ελλήνων στη μετριοπάθεια και στην αποφυγή των υπερβολών. 
 

Τι σημαίνει: Άχθος αρούρης

Βοήθεια του Πάτροκλου στο τραύμα του Αχιλλέα

Η φράση "άχθος αρούρης" είναι ομηρική και σημαίνει "βάρος της γης". Στην Ιλιάδα, ο Αχιλλέας χρησιμοποιεί αυτή την έκφραση για να περιγράψει τον εαυτό του, αισθανόμενος άχρηστος και βάρος για τη γη, λόγω της αποχής του από τη μάχη. Σήμερα, η φράση χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει κάποιον ως ανάξιο ή άχρηστο.
Προέλευση και σημασία:

Ομηρική προέλευση:
Η φράση προέρχεται από την Ιλιάδα του Ομήρου, όπου ο Αχιλλέας τη χρησιμοποιεί.

Κυριολεκτική σημασία:
"Άχθος" σημαίνει βάρος ή φορτίο, και "αρούρης" αναφέρεται στη γη ή στο χωράφι.
Μεταφορική σημασία:
Η φράση μεταφορικά περιγράφει κάποιον που θεωρείται άχρηστος, βάρος για την κοινωνία ή το περιβάλλον του.

Σύγχρονη χρήση:

Σήμερα, η φράση χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάποιον που δεν είναι χρήσιμος, που δεν προσφέρει τίποτα στην κοινωνία.
Είναι μια υποτιμητική έκφραση που χρησιμοποιείται για να δηλώσει την έλλειψη αξίας ή χρήσιμης ιδιότητας.