Παροιμίες, Γνωμικά, Παροιμιώδεις φράσεις.

Το blog ΠΑΡΟΙΜΙΑΚΟΣ ΛΟΓΟΣ αποτελεί την παράθεση του υλικού προσωπικής συλλογής, η οποία δημιουργήθηκε με γνώμονα τον σεβασμό και τον θαυμασμό στην λαϊκή σοφία και στην λαϊκή παράδοση.

Οι παροιμίες, οι παροιμιακές φράσεις και τα αποφθέγματα των φιλοσόφων, καταγράφονται όπως ακριβώς εντοπίσθηκαν από τον συλλέκτη, χωρίς παρέμβαση ή κριτική στο περιεχόμενο.
Η έρευνα, η καταγραφή και η φροντίδα για επεξήγηση όπου χρειάζεται, συνεχίζεται και το blog εμπλουτίζεται συνεχώς.

25 Ιουλίου 2021

Ιστορία των παροιμιών

 


 Η ιδιοφυΐα, η εξυπνάδα και το πνεύμα ενός έθνους, φανερώνονται στις παροιμίες του. Φραγκίσκος Βάκων


Ιστορία των παροιμιών

Οι παροιμίες, μαζί με τους μύθους, τους θρύλους, τα παραμύθια, τα τραγούδια και τα αινίγματα, αποτελούν μέρος κάθε ομιλουμένης γλώσσας.

 Παραδόθηκαν με τον προφορικό λόγο από γενιά σε γενιά, ώσπου καταγράφηκαν και αποτέλεσαν λαογραφικό θησαυρό για τις ερχόμενες γενιές...

Διαβάστε εδώ όλο το άρθρο...

Η χρήση των παροιμιών στη λογοτεχνία

 


Η χρήση των παροιμιών στη λογοτεχνία 

Παροιμίες χρησιμοποίησαν σποραδικά στα έργα τους τόσο οι δύο μεγάλοι ποιητές της αρχαιότητας, ο Όμηρος και ο Ησίοδος (8ος αιώνας π.Χ.), όσο και οι κωμικοί ποιητές, ο Αριστοφάνης και Μένανδρος.

Επίσης, οι Πατέρες της Εκκλησίας και οι βυζαντινοί συγγραφείς χρησιμοποίησαν παροιμίες στα κείμενά τους...

Διαβάστε εδώ όλο το άρθρο...

22 Ιουλίου 2021

ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

. Από τα αρχαία χρόνια αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τη ζωγραφική, τη γλυπτική, την ποίηση, τη μουσική. Σε έργα τέχνης αλλά και σε παρτιτούρες, οι καλλιτέχνες άντλησαν έμπνευση από τη μεγάλη αθλητική γιορτή και τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά.

19 Ιουλίου 2021

Η προέλευση της νεότερης λέξης “πολιτισμός”

 

Η προέλευση της νεότερης λέξης “πολιτισμός”
Όταν ο Κοραής το 1806 ανέσυρε από τον θησαυρό τής ελληνικής γλώσσας τη λέξη πολιτισμός, για να αποδώσει εύστοχα τη γαλλική λέξη civilisation, «έπαιξε» συνειρμικά α) με τη σχέση τού πολίτη με την πολιτεία (αρχικά η λ. πολιτισμός δήλωνε τη διαχείριση δημοσίων πραγμάτων) και β) με ό,τι χαρακτηρίζει συχνά τον άνθρωπο τής πόλης, τη δυνατότητα μιας καλλιέργειας, μιας πιο εκλεπτυσμένης συμπεριφοράς καθώς και μιας ελευθεριότητας (πβ. άστυ-αστείος, χώρα-χωρατά). Έτσι πλάστηκε η λ. πολιτισμός με τη νεότερη σημασία της. Ας σημειωθεί ότι αντίστοιχη τής (αρχαίας) ελληνικής λέξης πολιτισμός στις σημασίες που αναφέραμε υπήρξε η λατινική λ. civilitas (civis-civilis-civilitas). Από τη Λατινική προήλθε και το γαλλ. civilisation που εμφανίζεται το 1721 (ως παράγωγο τού ρήματος civilizer ) και καθιερώνεται μέχρι τα τέλη τού 18ου αιώνα. Πηγή www.syros-agenda.gr
 

09 Ιουλίου 2021

Διαφορά μεταξύ παροιμίας καί παροιμιακών φράσεων

Οι παροιμιακές (ή παροιμιώδεις) φράσεις είναι ένα είδος φράσεων που δεν έχει να κάνει με γνωμικά, αν και συγγενεύει με τις παροιμίες ως προς το λαϊκό ή αλληγορικό τους χαρακτήρα. Πρόκειται για σύντομες φράσεις που δεν αποτελούν «διατύπωση κρίσης», δεν τις χρησιμοποιούμε δηλαδή για να διατυπώσουμε μια άποψη, αλλά για να κάνουμε ένα χαρακτηρισμό. Πάντως τα όρια με τις Παροιμίες είναι μερικές φορές δυσδιάκριτα

08 Ιουλίου 2021

Παροιμία καί Πολιτική

Ζει και με το φακοσπυρον λόγο, για τον οποίο χρησιμοποιείται από τους Έλληνες πολιτικούς η παροιμία δίνει, νομίζω, ο Δημήτριος Λουκάτος, ο οποίος, αν και δεν αναφερόταν αποκλειστικά στην γλώσσα των πολιτικών, εντοπίζει με ακρίβεια τις σπουδαίες δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει μία παροιμία και στην πολιτική έκφραση: «Η λαϊκή παροιμία έχει, από τη φύση και τη γένεσή της, το στοιχείο του ανεύθυνου κατά τη χρήση της, γιατί είναι απρόσωπη και υπαινικτική, χωρίς να προσβάλλει συγκεκριμένα πρόσωπα και χωρίς να περιγράφει τις καταστάσεις που υπαινίσσεται. Ο χειριστής της διστάζει να μιλήσει ξεκάθαρα, φροντίζει όμως, ώστε ο αποδέκτης της να καταλαβαίνει αμέσως ό,τι τον αφορά. Η συνθετική λαϊκή σκέψη “εκπέμπει” πάντα, αλλά και “ακροάται” (αποδέχεται) με ευφυέστατη ταχύτητα, τις παραστατικές κριτικές, που από την παροιμία διατυπώνονται. Η παροιμία μένει πάντα ένας ελεύθερος λόγος, αυθόρμητος και αδέσμευτος, που προβλέπει (συμβουλεύοντας), διαπιστώνει (φιλοσοφώντας) και επικρίνει (ρίχνοντας στον καθένα την ευθύνη του). Ο λόγος της δεν είναι θρηνητικός· αρχίζει σοβαρά, με την καλή διάθεσή της συμβουλής, γίνεται μελαγχολικός (από την κακή πρόβλεψη), αλλά στο τέλος δείχνεται δηκτική

05 Ιουλίου 2021

Ιστορία της λέξης Παροιμία (μέρος 1)

 Παροιμία ονομάζεται ένα σύντομο απόφθεγμα που εκφράζει -τις περισσότερες φορές με αλληγορικό τρόπο, ισχυρισμούς που αποτελούν το απόσταγμα μακράς πείρας πολλών ανθρώπων.

 Έτσι, οι παροιμίες προσλαμβάνουν πολλές φορές έναν διδακτικό χαρακτήρα. 

 Η ετυμολογία της λέξης παροιμία είναι η εξής: παροιμία < αρχαία ελληνική παροιμία < παρά + οίμος (δρόμος, οδός)  Με βάση την ετυμολογία της παροιμία είναι αυτό που λέγεται δίπλα στον δρόμο, δηλαδή αυτό που είναι αποτέλεσμα της εμπειρίας του λαού.