Ο σπουδαιότερος πλούτος... (Σωκράτης)

Οι παροιμίες μας για τον πλούτο και τον πλούσιο

Ο πλούτος: ευχή και παγίδα· άλλοτε άνεση, άλλοτε αλαζονεία και ματαιότητα.

Ο πλούτος και ο πλούσιος έχουν διπλή όψη στη λαϊκή σκέψη: χαρίζουν άνεση και κύρος, μα συχνά γεννούν αλαζονεία, φθόνο και πρόσκαιρες αξίες. Οι παροιμίες θυμίζουν ότι το χρήμα είναι καλός υπηρέτης, κακός αφέντης — και πως η αληθινή αξία μετριέται στα έργα και στον χαρακτήρα.

• Αβράκωτος βρακώθηκε και γελοχαχάρισε. —  Νεόπλουτοι.
• Άμα πλουτίσει ο άνθρωπος, θαμπώνεται το φως του, και δε γυρίζει να σε δει, αν είσαι και αδελφός του.
• Αν δεν πεινάσουν οι φτωχοί οι πλούσιοι δεν χορταίνουν. 

Δείτε όλες τις παροιμίες μας για τον Πλούτο και τους Πλούσιους...

Η λαϊκή σοφία δεν εχθρεύεται το χρήμα· εχθρεύεται την τυφλή λατρεία του. Η ποιότητα ζωής χτίζεται με μέτρο και χαρακτήρα, όχι με επίδειξη.

➤ Δείτε και το συναφές λήμμα: Παροιμίες για την πολυτέλεια.

Μερικές από τις παροιμίες μας για τα προϊόντα

Παροιμίες για τα προϊόντα

Τα προϊόντα στη λαϊκή σοφία: καρπός κόπου, γης και εμπορίου.

Τα προϊόντα είναι το αποτέλεσμα της δουλειάς του ανθρώπου και της γης. Από την καλλιέργεια και τη συγκομιδή, μέχρι το εμπόριο και την κατανάλωση, αποτελούν τον βασικό κρίκο της ζωής. Η λαϊκή σοφία μέσα από τις παροιμίες μιλά για την αξία τους, την ανάγκη να τα εκτιμούμε και να τα χρησιμοποιούμε σωστά, καθώς και για τη σχέση τους με την τιμιότητα και την ποιότητα.

• Ό,τι σπείρεις, θα θερίσεις. — Ο κόπος φέρνει καρπό.
• Κάθε προϊόν στον καιρό του. — Η αξία του χρόνου στη συγκομιδή.
• Ακριβά τα προϊόντα, φτωχά τα πορτοφόλια.
• Ο τόπος φημίζεται απ’ τα προϊόντα του.

Οι παροιμίες για τα προϊόντα δείχνουν τη βαθιά σύνδεση του λαού με τη γη και τον μόχθο. Η αξία δεν βρίσκεται μόνο στην ποσότητα αλλά κυρίως στην ποιότητα, γιατί όπως έλεγαν οι παλιοί: «Καλό προϊόν κάνει καλό όνομα».

➤ Δείτε ολόκληρο το λήμμα: Παροιμίες για τα προϊόντα

➤ Δείτε επίσης το σχετικό  λήμμα: Παροιμίες για τις Πωλήσεις και το Εμπόριο

Παροιμίες για τον Αύγουστο – Λαϊκή Σοφία και Ελληνική Παράδοση

Ελληνικές παροιμίες για τον Αύγουστο: για τον καιρό, τη σοδειά, τον τρύγο και τη λαϊκή ζωή. 

Άυλη πολιτιστική κληρονομιά.

Ο Αύγουστος είναι ο τελευταίος μήνας του καλοκαιριού, γεμάτος από παραδόσεις, εορτές και γεωργικές εργασίες. Στη λαϊκή μας σοφία, υπάρχουν δεκάδες παροιμίες που συνδέονται με τον καιρό, τη σοδειά, τον τρύγο αλλά και τη ζωή της υπαίθρου. Στην ανάρτηση αυτή συγκεντρώσαμε τις πιο χαρακτηριστικές.

Παροιμίες για τον καιρό του Αυγούστου

• Τ’ Αυγούστου ο δροσερός, χειμώνας δριμύς κι ανήμερος.

• Αύγουστος και τράγος, πάνε μαζί.

• Καλός ο Αύγουστος, μα φέρνει τον χειμώνα πίσω του.

---

Παροιμίες για τη σοδειά και τα αμπέλια

• Αύγουστος παχύς, καλό χειμώνα να ‘χεις.

• Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.

• Του Αυγούστου ο ήλιος ζεματάει και τ’ αμπέλι ωριμάζει.

---

Παροιμίες για την καθημερινή ζωή τον Αύγουστο

• Αύγουστος μήνας, άρχοντας – όλοι στον ήλιο ξαπλωτά.

• Ο Αύγουστος φέρνει τη χαρά και η Παναγιά τη δίνει.

• Αύγουστος, ο γδάρτης και χαραμήτης.

Συμπέρασμα

Οι παροιμίες του Αυγούστου αντικατοπτρίζουν την παρατηρητικότητα και τη σοφία των παλιών ανθρώπων, που συνέδεαν τον μήνα αυτόν με τον καιρό, τη γεωργία και την καθημερινή ζωή. Μέσα από αυτές διασώζεται η άυλη πολιτιστική μας κληρονομιά και ο τρόπος που οι παλιότερες γενιές βίωναν το καλοκαίρι και τον τρύγο.

Δείτε επίσης τη σελίδα μας Παροιμίες για τον Αύγουστο για μια πλήρη συλλογή.

Χι όπως Χαρά

  826 Παροιμίες που ξεκινούν από το Χ σε 26 λήμματα

Χ σαν Χαρά, Χαμόγελο και Χώμα πατρογονικό – Παροιμίες που ξεκινάνε από το γράμμα Χ με ρίζες βαθιές και νόημα ζωντανό.

1. Χάδια(11)
2. Χαιρετίσματα(10)
3. Χαμόγελο(14)
4. Χαρά(42)
5. Χαρακτήρας(72)
6. Χάρη(20)
7. Χάρος7)
8. Χαρτοπαιξία(11)
9. Χειμώνας(42)
10. Χελώνα(9)
11. Χέρια(55)
12. Χήρα(16)
13. Χιόνι(11)
14. Χόμπυ(11)
15. Χορός(27)
16. Χορτάτος(7)
17. Χρέος(57)
18. Χρήμα, Παράς, Πλούτος(167)
19. Χρησιμότητα(15)
20. Χριστούγεννα(4)
21. Χρόνος(139)
22. Χρώμα(10)
23. Χωριό-Χωριάτης(31)
24. Χωρίς δουλειά(12)
25. Χωρισμός(17)
26. Χώρος(10)

#παροιμίες-που-ξεκινούν-απο-το -γράμμα-Χ

Ψι όπως ψυχή...

304 Παροιμίες που ξεκινούν από το Ψ

Το γράμμα Ψ μπορεί να εμφανίζεται σπάνια σε παροιμίες, αλλά οι λίγες που υπάρχουν είναι καίριες και γεμάτες νόημα. Από την ψυχή ως το ψωμί και τα ψέματα, η λαϊκή σοφία δεν αφήνει τίποτα ασχολίαστο.

1. Ψάρια(47)
2. Ψείρα(18)
3. Ψέμα(82)
4. Ψυχαγωγία(18)
5. Ψυχή(21)
6. Ψύλλος(8)
7. Ψωμί(106)
8. Ψώνια (4)

Παροιμίες για σκύλους: Λόγος απλός, νόημα βαθύ

🐾 Παροιμίες για σκύλους: Λαϊκή σοφία με δόντια και ουρά

Στην ελληνική παράδοση, τα ζώα —και ιδιαίτερα ο σκύλος— έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις παροιμίες. 

Άλλοτε πιστός φίλος, άλλοτε σύμβολο αχαριστίας, εξουσίας ή πονηριάς, ο σκύλος αποτυπώνει λαϊκά συναισθήματα και εμπειρίες με τρόπο καίριο και αλληγορικό.

Σε αυτή τη συλλογή θα βρείτε δεκάδες παροιμίες με θέμα τον σκύλο, μαζί με αναλυτικές ερμηνείες που φωτίζουν το πνεύμα και την ειρωνεία της λαϊκής σοφίας.

 Από το «Ο σκύλος γλείφει το χέρι που τον χτυπά» ως το «Ψόφησαν τα σκυλιά που γαβγίζανε τ’ αφεντικά», κάθε φράση κρύβει και μια μικρή αλήθεια για τη ζωή.

📚 Ενδεικτικά περιλαμβάνονται:

• Παροιμίες για πίστη, αχαριστία και εξουσία
• Χιουμοριστικές και ειρωνικές ρήσεις για σχέσεις και συμπεριφορές
• Συμβουλές «κρυμμένες» σε σκληρές εικόνες της υπαίθρου

🧠 Η γλώσσα μιλά για την κοινωνία. Μέσα από τον σκύλο, ο λαός σχολιάζει τον άνθρωπο.

---

Ετικέτες: #Παροιμίες #Σκύλος #ΛαϊκήΣοφία #ΕλληνικήΠαράδοση #ΠαροιμίεςΜεΣκύλους #Λαογραφία #ΓλώσσαΚαιΠαράδοση

Ωμέγα όπως ωραίος...

 

Παροιμίες που ξεκινούν από το Ω 

Το γράμμα Ω σηματοδοτεί το τέλος του ελληνικού αλφαβήτου, αλλά και την κορύφωση της σοφίας.

Εδώ συγκεντρώνονται παροιμίες που ξεκινούν από το "Ω" και αποτυπώνουν τη βαθιά και συχνά καυστική ματιά της λαϊκής παράδοσης.

1.  Ώρα (29)
2. Ωραίος-Ωραία (17)
3. Ωφέλεια (33)

#παροιμίες-από-το-γράμμα-Ω-ωμέγα

Επιστημονικό άρθρο από το συνέδριο της Κρήτης για τις παροιμίες

 Η αλήθεια στον παροιμιακό και γνωμικό λόγο. 

Ο Αριστοτέλειος ορισμός για τις  παροιμίες σημαίνει:
Οι παροιμίες είναι μεταφορές από ένα είδος σε άλλο. Δηλαδή, οι παροιμίες λειτουργούν όπως οι μεταφορές στη γλώσσα: παίρνουν ένα χαρακτηριστικό ή μια κατάσταση από μια κατηγορία πραγμάτων (ένα "είδος") και το εφαρμόζουν σε κάτι άλλο διαφορετικό, για να εκφράσουν κάτι με τρόπο παραστατικό και εύστοχο.

Η προσπάθεια των μελετητών για τον προσδιορισμό του όρου παροιμία έχει αποδώσει μέχρι σήμερα έναν αρκετά μακρύ κατάλογο ορισμών. Από αυτούς άλλοι προέρχονται από συστηματικές μελέτες και άλλοι από ερμηνευτικά λεξικά γενικής χρήσης, που, ωστόσο, δίνουν το περιεχόμενο του όρου στην καθημερινή του χρήση.

Ο Μπαμπινιώτης υποστηρίζει ότι ....  Διαβάστε εδώ ολόκληρο το άρθρο

Τί είναι τo: Πάρθιo βέλος;

Το Πάρθιo βέλος στον παροιμιακό λόγο

Η φράση προήλθε από την τακτική των Πάρθων ιππέων να γυρίζουν απότομα το σώμα τους και να χτυπούν τους αντιπάλους, ενώ οπισθοχωρούσαν. Οι Πάρθοι κατοικούσαν στη Ν.Δ. Ασία. Παροιμιώδης έμεινε η φράση “Πάρθια βέλη”, που σημαίνει ξαφνικό και ύπουλο χτύπημα.



Ο όρος “Πάρθιον βέλος” προέρχεται από την στρατηγική των Παρθίων ιππέων στην μάχη και μία ιδιαίτερη τεχνική τους στην τοξοβολία.

Η Παρθία, χώρα της κεντρικής Ασίας(νοτιοανατολικά της Κασπίας),  υποτάχτηκε διαδοχικά στους Ασσύριους, στους Μήδες και στους Πέρσες, ενώ συμμάχησε με τους δύο τελευταίους, όταν στράφηκαν εναντίον των Ελλήνων το 480π.Χ.


Λέγεται ότι οι Πάρθιοι ακολουθούσαν συχνά μια ιδιόρρυθμη πολεμική τακτική: κατά τις συγκρούσεις τους οπισθοχωρούσαν, δίνοντας την εντύπωση στους αντιπάλους τους ότι εγκαταλείπουν τη μάχη, ενώ στην πραγματικότητα γύριζαν το σώμα τους εκατόν ογδόντα μοίρες πάνω στ’ άλογά τους και τοξοβολούσαν με εξαιρετική ακρίβεια προς τα πίσω, αντίθετα με τη φορά της κίνησης του αλόγου.


Έκτοτε,  η φράση “Πάρθιο βέλος”, δηλώνει το ξαφνικό και απροσδόκητο χτύπημα, που πολλές φορές είναι και ύπουλο, είτε προέρχεται από εχθρούς, είτε από άσπονδους φίλους.

 Για να δείτε κι άλλες παροιμίες για ύπουλους κάντε κλικ εδώ.

Τι σημαίνει:Μετά την ύβρη, έρχεται η Νέμεσις

Μετά την ύβρη, έρχεται η Νέμεσις

  Οι αρχαίοι Έλληνες, πάνω στον πολιτισμό των οποίων θεμελιώθηκε η δυτική νοοτροπία, ένιωθαν δέος εμπρός στην ύβρη, τη δίψα του άπειρου που ενυπάρχει στον καθένα και πίστευαν ότι επέφερε τη νέμεση των θεών.


Οι όροι ύβρις, άτη, νέμεσις και τίσις καθιερώθηκαν στην αρχαία Ελλάδα και είχαν συγκεκριμένη έννοια και ρόλο στην καθημερινή ζωή.

Ύβρις
Η «ύβρις» αποτελούσε μία βασική έννοια στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων και χρησιμοποιούνταν για κάποιον που υπερεκτιμούσε τις ικανότητές του και συμπεριφερόταν με αλαζονικό και προσβλητικό τρόπο απέναντι στους άλλους, στους νόμους της πολιτείας αλλά κυρίως απέναντι στις θεότητες.
Με τις υβριστικές πράξεις οι θεοί, σύμφωνα με τη δοξασίες των αρχαίων, προσβάλλονταν και εξοργίζονταν.

Άτη
Η «ύβρις» προκαλούσε, κατ' επέκταση, την επέμβαση των θεών, και κυρίως του Δία, που έστελνε στον υβριστή την «άτη», δηλαδή το θόλωμα, την τύφλωση του μυαλού.

Νέμεσις
Η «άτη» οδηγούσε τον υβριστή σε νέες ύβρεις, ώσπου να διαπράξει μια πολύ μεγάλη ανοησία, να υποπέσει σε ένα πολύ σοβαρό σφάλμα, το οποίο προκαλούσε την «νέμεσιν», την οργή και εκδίκηση δηλαδή των θεών.

Τίσις
Στη συνέχεια έρχεται η «τίσις», δηλαδή η τιμωρία και τη συντριβή ή καταστροφή του ατόμου που διέπραξε την ύβριν.